افسردگي در قرن بيست ويكم ،تبديل به بيماريجوامع سنتي ومدرن شده است .ابتلابه اين بيماري ،دلايل زيادي دارد و در فرمهايمتفاوتي ظاهر مي شود و بيشتر مردم تصور غلطي از اين بيماري دارند .
اين كتاب دلايل افسردگي را توضيح مي دهد وشكلهاي متفاوت اين بيماريرا به تصوير مي كشد و روشهاي متفاوت معالجه را به بيماران معرفي مي كند.از همه مهمتر به خانواده افراد افسرده نشان مي دهد كه چگونه مي توانند با شخص افسرده زندگيكنند ،بدون اينكه خودشان دلسرد شوند.

این متن خلاصه ای از کتاب " زنان وافسردگی " میباشد .که توسط انتشارات عطائی در سال ۱۳۸۶ انتشار یافته.

سازمان جهانی سلامت ٬ افسردگی را دلیل اصلیبیماری ومرگ زنان می داند .براساس تحقیقات همین

سازمان ۲۰ در صد زنان در کشور های در حال توسعهدچار این بیماری هستند ٬ در حالیکه فقط ۱۰ در صد مردان به این بیماری مبتلا هستند. صاحبنظران معتقدند که مهمترین علت این آمار بالا در مورد زنان  تغییرات هورمونی درآنان می باشد . کلاْ از نظر بیولوژی هورمونهای زنانگی علت بحران احساسی و همچنین رفتار غیر قابلبیش بینی زنان در مراحل مختلف زندگیاست . البته استثناء هم وجود دارد .

بیماری افسردگی بعد از زایمان

تصور کنید مادر جوان با خوشحالی وکنجکاوی منتظرنوزادش باشد ٬ و درست چند روز بعد از زایمان دچار افسردگی عمیق می شود ٬ ۵۰ در صدمادران دچار افسردگی بعد از زایمان می شوند . علائم آن عبارتند از : گریه دائمی ٬احساس خستگی ٬ بی علاقگی به همه چیز حتی نوزادشان ٬ احساس گناه . جالب این استکه این افسردگی همانطور که ناگهانی می آید ٬ اغلب به همان سرعت هم می رود . به همیندلیل هم بسیاری از بزشکان آنرا جدی نمی گیرند ٬ زیرا می دانند که همه این احساساتناگهانی بعلت تغییرات هورمونی است .در زمان کوتاهی بعد از زایمان٬  ترشح هورمونهایاوستروژن وبروستروژن و هم چنین غده تیروئید به شدت کاهش می یابند و بعلت این تغییربزرگ هورمونی که بر ترشح سایر هورمونهای عصبی تاثیر زنجیره ای دارند ٬در بعضی ازخانمها افسردگی ایجاد می شود. این هورمونها عبارتند از سروتونین٬ دوبامین٬نوروآدرنالین ٬ این مواد ارتباط عصبی نقش بسیار حساسی در ایجاد شادی و افسردگی فرددارند .

با هر عادت ماهانه ۳/۲ زنان دچار افسردگی میشوند وآن در اثر تغییر در کاهش هورمون بروستروژن و افزایش اوستروژن یا برولاکتیناست و اگر شخص در آن زمان استرس هم داشته باشد ترشح غده تروئید هم افزایش می یابدکه همه این ترکیبات باعث تغییرات حالت روحی شخص می شود .

کشف این موضوع باعث آرامش بسیاری از زنان شدزیراقبلاً آنها نمی دانستند که علت این تغییرات ناگهانی روحی آنان چست .

افسردگی زمستانی : در ‌‌‌‌بی کشف علل افسردگیزمستانی به این نتیجه رسیده اند که عکس العمل فیزیکی یا جسمی زنان در مقابل تغییراتروشنایی خیلی واضح تر از مردان است . در این تغیرات فیزیکی میزان هورمون ملاتونیننقش حساسی دارد .با توجه به میزان ترشح این هورمون تعداد زنانی که دچار افسردگیزمستانی می شوند سه برابر مردان است .هورمون ملاتونین فقط در تاریکی در بدن ترشح میشود و یعنی وقتی که ساعت درونی انسان اعلام کند (شب است) و به محض اینکه هوا روشنمی شود ٬ ترشح ملاتونین کاهش می یابد. در تحقیقات انجام شده برای تعین میزان ترشحملاتونین در زمستان بر روی زنان ومردان نشان داده که در زمستان هورمون ملاتونین درزنان طولانی تر ترشح میشود ٬ در حالیکه در مردان نتوانستند تفاوتی در میزان آن باتوجه به فصل بیابند. ضمناًاین تحقیقات نشان می دهد که خانمها حتی با وجود استفادهاز نور غیر طبیعی ٬واکنش وحساسیت بیشتری در مقابل تغییرات طبیعی نور نشان میدهند. 

 سروتونین که هورمون شادی آور است درمردا ۵۲ درصد بیشتر از زنان ترشح می کند .

تاثیر نقش سنتی زنان در بروز افسردگی : بعد از دلایل بیولوژیدلایل اجتماعی است که این دو با هم باعث ظهور بیماری افسردگی می شوند . بندرت یکزن فقط بدلیل عوامل بیولوژی دچار افسردگی می شود.استرس یکی دیگر از دلایل افسردگیاست .برای مثال: شخص احساس می کند هیچ کاری دیگر نمی تواند بکند هر عملی برایش مشکلجلوه می کند (خانه داری) فکر اینکه هر روز چه غذایی باید درست کند تصورش برایش مشکلاست٬ او دوست دارد علیه همه چیز اعتراض کند . نکته جالب اینستکه زنان مجرد باوجود تنهائی کمتر از مردان مجرد دچار افسردگی هستند.

تعداد مردان مجرد افسرده بیشتر از مردان متاهل افسرده می باشد ٬درحالیکه زنان متاهل بیشتر مستعد افسردگی می باشند . زنان ومادران شاغل با اینکهمسئولیت دو جانبه دارند کمتر دچار افسردگی می شوند . خانمهای خان دار اکثراً دچارتنهایی هستند با دیگران کمتر ارتباط دارنند واز همه مهمتر اکثراً استقلال مالیندارند ٬ گفتگو در مورد مسایل مادی وسیله ای ایست که اکثر مردان برای آزار دادنهمسرشان از آن استفاده می کنند که او را تحت فشار وسلطه خود قرار دهند. همه ایندلایل بعلاوه عدم رضایت از روابط زناشوئی وبگومگو های خانوادگی باعث می شود که زنانخانه دار بیشتر دچار افسردگی شوند.

بر خلاف تصور اکثریت ٬ زنان به ندرت دچار افسردگی می شوند اگرفرزندان بزرگسال خانواده را ترک کنند ٬برای بسیاری از آنان آزادی وکمتر شدن مسئولیتبسیار لذت بخش است .

تحقیقات نشان می دهد مشاغل مردانه معمولاً زنان را برای ابتلا بهبیماری افسردگی مستعد می کند .

شرایط محیطی: افسردگی ناشی از تجربیات منفی ٬حوادث ناگهانی ٬ مرگعزیزی ٬ بیکاری ٬ جدایی از همسر . در این شرایط اگر شخص مورد حمایت قرار گیرد وبافردی بی طرف درددل کند احتمال کمتری دارد که در افسردگی فرو رود ٬زیرا حمایت روحیباعث می شود که تغییرات بیولوژی در بدن او اتفاق نیافتد .   

 

اگر سئوالات مطرح شده اصلاً در مورد شما صدق نمی کند دور عدد 1 را خط بکشید. 

اگر کمی حالت روحی شما را نشان می دهد ، دور عدد 2 را خط بکشید. اگر بیشتر ازمتوسط حالت شما را نشان می دهد ، دور عدد 3 را خط بکشید واگر سئوال کاملاً حالتروحی شما را بیان می کند، دور عدد 4 را خطبکشید.

 1- من احساس می کنم که توانائی کاری راندارم.  (اعداد 1 تا 4)

حالا اعدادی را که دورش خط کشید با هم جمع کنید . اگر جمع شما کمتر از 30 باشد،شما شاید بعضی وقتها خسته وبی حوصله باشید ولی شما افسرده نیستید.  اگر جمع شمابالای 30 باشد ، شما تمایل به افسردگی دارید ولی آن خیلی شدید نمی باشد. اگر جمعشما بالای 40 می باشد بهتر است که به یک مشاور یا روانشناس مراجعه کنید تا او شمارا بدرستی معاینه کند.

 

1- رفتار یک روان درمان را پیشبگیریم.  

2- زیادی از بیمار مراقبت کنیم که او احساس کند زندانیاست                                                     .  

3- بیمار را با ترس ونگرانی زیر نظر بگیریم .   

4- بیمار را نصیحت کنیم. 

5- خشونت کردن با بیمار . 

6- جروبحث با بیمار که چه کسی درست می گوید.

7- توقع زیادی از خود داشتن در ارتباط با بیمار افسرده.

8- به بیمار امیدواری دروغی دادن ویا بر عکس منفی بافی کردن .

9- اجازه دادن به بیمار افسرده که شخص را چنان تحت تاثیر قرار دهد که او هم مبتلا شود.

 

1- رفتار شخص باید نشان دهنده این باشد که بیمار را می فهمد وبیماری او راپذیرفته است. 

2-با بیمار مانند کسی رفتار کنید که دچار یک بیماری جسمی است.

3- به بیمار نزدیک باشید ولی همیشه فاصله را رعایت کنید.

4- با خودتان وهم چنین با بیمار صبورباشید.

5- وقتی عصبانی ودلگیر هستید تظاهر نکنید ولی زیاده روی هم نکنید.

6- کمک دیگران را بپذیرید و قبول کنید که تنهائی نمی توانید ادامه دهید.

7- بیمار افسرده را تحسین نکنید وقتی بیمار خودش چیزی نمی گوید وحالش بهتراست.

8-حتما ًیک برنامه روزانه با بیماربگذارید.